Ekonomia

Welcome to the TikTok economy, how Albanians are using the platform to make money  

Welcome to the TikTok economy, how Albanians are using the platform to make

What's the talk about TikTok? The video social media app has taken the world by storm. Primarily popular among Gen Z (those born 1997 – 2012), TikTok is becoming increasingly important beyond its user base, due to the prominence of internet memes and trends, and the ways in which it is changing social media content, profitability, virality, etc.

What happens with TikTok will likely go down in the history of the digital world, a story that will help us understand how the world economy will develop over the next 30 years.

This is not only about the global rivalry between the US and China, of course, but beyond that, about the interaction between technology and human behavior, about the battle between ethics and unethics, about the birth of new professions, the changes in the structure of marketing globally .

With the addiction between us and our phones greater than ever, there's a slim chance you haven't heard of TikTok. If you're not familiar, TikTok is a social media platform that uses a short video format along with a homepage that somehow always shows you exactly what you want to see.

For this reason, the app is highly problematic and presents some worrying levels of engagement, with 1.1 billion monthly active users spending an average of 52 minutes per day.

To further appreciate this, it was the most downloaded app for two years in a row (2020 and 2021) and has the highest engagement rates per post of any other social media competitor.

Its dominance in this market has quickly eclipsed powerhouses like Instagram and Facebook. This has created enormous economic value for brands, with their ability to engage potential customers at an all-time high. The question is: how did they do it?

TikTok's economic impact is twofold: first, its algorithm captures demand to rate popular videos, then shows them to a relevant audience that enjoys that content.

Së dyti, mundëson ‘tregtimin’ e produkteve në masë nëse prodhuesit krijojnë përmbajtjen e duhur, duke ulur ndjeshëm barrierat e bizneseve për të konkurruar. Bie fjala, në rast se ke klikuar dy herë një video me veshje fëmijësh, probabiliteti që të të dalin në homepage produkte të njëjta është shumë i lartë.

Varësia ndaj TikTok mund t’i atribuohet algoritmit të tij, i cili u jep përdoruesve përmbajtjen që ata duan të shohin më shumë. Kjo pjesë e kodit është një nga informacionet më konfidenciale dhe më të kërkuara në botë.

Gjigantë të tjerë të mediave sociale, si Facebook dhe Instagram, kryesisht u tregojnë përdoruesve të tyre përmbajtje nga krijuesit që tashmë po ndjekin, duke reduktuar ndjeshëm faktorin e ri dhe emocionues.

Anasjelltas, përdoruesve të TikTok u tregohen përmbajtjet që klikohen më shumë, edhe në rast se nuk e ndjekin përdoruesin. Nëse ju pëlqejnë të shihni përmbajtje me ushtrime në palestër dhe fitnesi, sigurisht që do t’ju rekomandohen video stërvitje, këshilla diete etj.

Tomi Kallanxhi, ekspert IT, pohon se algoritmi i TikTok funksionon si një sitë për të gjetur videot më tërheqëse.

“Nëpërmjet algoritmit, ata zgjedhin se cilat video bëhen virale bazuar në disa karakteristika. Kur ngarkohet një video, ata do t’ia tregojnë atë një numri të vogël përdoruesish dhe do të vlerësojnë se si ndërveprojnë me të. Nëse videoja krenohet me një shkallë të lartë angazhimi përmes pëlqimeve, komenteve dhe shpërndarjeve, ato do të rrisin qarkullimin e videos.

Nëse videoja nuk arrin të angazhojë shumë njerëz, ajo thjesht do të ngecë me pak ose aspak shikime. Këto metrika identifikojnë se cilat video ofrojnë dobi të lartë dhe sinjalizojnë për TikTok se kjo video do t’i mbajë përdoruesit të fiksuar.

Merrni si shembull Khabby Lame. Një emigrant në Itali i cili u bë viral për videot me situata qesharake dhe është bërë ylli më i madh i TikTok. Aplikacioni ka pranuar që kjo lloj media është shumë e kërkuar dhe e shpërndan atë në miliona faqe ‘për ju’. Këtu, lindin mundësitë dhe përfitimet për krijuesit e përmbajtjes” – thotë z. Kallanxhi.

Tiktok-erët shqiptarë

Nëse krijuesit e përmbajtjes në rrjetet e tjera sociale quhen “influencer” apo “bloger”, ata në TikTok quhen “tiktok-er”. Ky është vetëm një nga shumë ndryshime që ka kjo platformë nga rivalët e tij Facebook apo Instagram.

Valer Pinderi, një ndër përdoruesit shqiptarë aktivë të kësaj platforme, thotë për “Monitor” se ka paragjykime të “padrejta” mbi TikTok. Sipas tij, TikTok është një platformë me shumë potencial.

“TikTok, brenda një viti, arriti 1 miliard përdorues, ndryshe nga Instagram dhe Facebook. Ka ndryshime mes tyre se si u shfaqet përmbajtja përdoruesve. Deri më sot, gjithçka shikoje në rrjete sociale, ndikohej nga cili ndjek.

Ndërsa TikTok punon me përmbajtjen që ti klikon. Ka rrëmbyer dyfishin e Instagram në kohën që kalon një përdorues. Në Shqipëri ajo që vura re unë si sipërmarrës e trajnues, është se të rinjtë kalojnë 8-12 orë në rrjete sociale. Mund ta them pa frikë se tashmë rrjetet sociale janë media e katërt”, – thotë z. Pinderi.

Në vijim, sipas vëzhgimit të tij, krijuesit e përmbajtjes në Shqipëri janë ende amatorë, krahasuar me përdoruesit.

“Ata që hapin një profil në TikTok p.sh., nuk e vlerësojnë siç duhet. E nënvlerësojnë. Ndërkohë kjo platformë ka aq shumë potencial që p.sh. krijuesit e huaj e kanë kuptuar dhe krijojnë përmbajtje unike, interesante etj. Aktualisht, kam punësuar 8 persona nga TikTok”- thotë ai.

I pyetur ne rast se edhe Instagram po shndërrohet në Facebook-un e dikurshëm, ai shton se po shohim historinë të përsëritet: influencuesit e blogerët do jenë të fortë në Tiktok, më shumë se sa në Instagram, për shkak të numrit më të madh të përdoruesve.

“Për momentin nuk janë niveli i duhur, se janë të parët që po e eksplorojnë. Duhet konsideruar edhe kjo gjë: Përmbajtja e videos do më shumë kohë dhe punë se sa fotoja e Instagram, duhet të mësojnë video vertikale, të gjithë kompanitë duhet të mësojnë këtë”

Më tej, z. Pinderi shton se kompanitë e bizneset shqiptare janë skeptike për këtë platformë, janë më shumë të fokusuara tek Instagram, por duhet marrë në konsideratë se përmbajtja do të lidhet me interesin e përdoruesit.

“Sa më shpejt ta nisin, aq më shumë mund të rriten. Ekziston mundësia edhe e mbylljes nga shtete të ndryshme për shkak të thyerjes së rregullave të privatësisë ose gjeopolitika që lidhen me vendin e krijuar, pra Kinën. Mbase kjo arsye i bën bizneset të hezitojnë që të kenë prani më të fortë në këtë platformë” – thotë z. Pinderi.

TikTok është shndërruar në një burim shumë të mirë të ardhurash. Personazhe të ndryshme të showbiz-it shqiptar prej kohësh janë shumë aktivë në këtë rrjet, ku përveç reklamave të ndryshme, mund të përfitojnë edhe thjesht përmes postimit të videove apo realizimit të Live-ve.

Modalitetet e monetizimit të atyre që në TikTok njihen si “gifts”, pra në shqip, përkthehet në shuma të mëdha parash.

Vlera e dhuratave në këtë rrjet social, varion nga 0 e deri në 500 dollarë, teksa dhurata më e shtrenjtë është “TikTok Universe”. Cilado të jetë shuma që artistët marrin, 50% të saj e fiton vetë rrjeti social në fjalë.

Këngëtarët shqiptarë nga videot Live, që (mund të) realizojnë çdo natë, përfitojnë mesatarisht një mijë euro në ditë, pa llogaritur përqindjen që merr TikTok-u. Bazuar në këtë llogari, rezulton se fitojnë qindra euro në ditë vetëm nga videot Live.

Mundësi për bizneset

Bizneset janë vazhdimisht në kërkim të tendencave në zhvillim për të tregtuar më mirë produktet e tyre. Fakti që ju nevojitet vetëm një telefon inteligjent dhe përmbajtje tërheqëse për t’u reklamuar miliona njerëzve është vërtet shkatërrues.

Kjo siguron një kthim shumë më të madh për firmat sesa pagesa e shumave monumentale për tabelat, reklamat e revistave dhe reklamat televizive. Në vend të kësaj, ata mund të paguajnë një krijues të vetëm përmbajtjeje, t’i dërgojnë një produkt dhe të krijojnë një fushatë shumë më tërheqëse dhe efektive.

Kjo ka prishur plotësisht status quo-në e kompanive që konkurrojnë me njëra-tjetrën, pasi firmat e vjetra që luftojnë me marketingun e mediave sociale janë tejkaluar nga ato që janë pioniere. Ajo ka hapur rrugën për firmat e epokës së re, që po kalojnë valën e tregtisë elektronike TikTok të marketingut organik; ata që kanë zgjedhur ta injorojnë po mbeten në hije.

Kompanitë kanë potencialin të prishin tregjet e tyre konkurruese nëse mund të përdorin në mënyrë efektive videot virale që shfaqin produktet e tyre. Pavarësisht nëse jeni adhurues i TikTok apo jo, ndikimi i tij në ekonominë e sotme është i pamohueshëm.

Shkrova “Si të fitoj para” në shiritin e kërkimit të TikTok dhe thjesht pashë atë që doli. Videot e shfaqura për mua drejtohen nga algoritmi i faqes, i cili nuk është transparent, por besohet se i udhëzon përdoruesit drejt videove që janë të angazhuara, të pëlqyera dhe të shpërndara gjerësisht.

Videoja e parë që pashë kishte të bënte me një profil të ndjekur në këtë platformë të një të riu nga qyteti i Durrësit, i cili krahas profesionit të IT, ka një angazhim që i referohet mësimdhënies së të rinjve për botën dixhitale.

Msc Said Duleviç është një ndër llogaritë shqiptare që përdor platformën për shpërndarje informacionesh, promovime eventesh/trajnimesh. I pyetur se sa para fiton në rrjete sociale, ai shkurtimisht tregon balancën në TikTok, shuma e së cilës ishte 4 dollarë.

“Rrjetet sociale në vetvete nuk të japin para për angazhimin, ndryshe nga kanalet e YouTube që mund të monetizohen për ndjekësit dhe shikimet. Ky nuk është qëllimi se pse unë jam aktiv në TikTok. Vizioni dhe qëllimi im është të jem vetvetja, të jap këshilla mbi përvojën time dhe sipërmarrjen që kam, si dhe të ndihmoj.

Nuk jam si shumica që qëllim kryesor kanë të fitojnë para. Ka shumë profile shqiptare që e kanë çuar profilin e tyre në 50 mijë ndjekës e më lart dhe kur kanë parë që paratë nuk fitohen nga thjesht të pasurit një profil, e kanë lënë.

Platforma TikTok, por edhe Instagram, kërkon vazhdimësi dhe ata që duan ta monetizojnë, kanë mundësi ta bëjnë këtë nëpërmjet bashkëpunimeve me markat, ose live videos që së fundmi janë burim të ardhurash në TikTok”- thotë z. Duleviç.

Se cilat janë mundësitë për të fituar para në TikTok, z. Duleviç thotë se ka disa.

“Bashkohuni me Fondin e Krijuesit TikTok. Shisni mallra te fansat tuaj. Bëni live dhe mblidhni dhurata virtuale. Bashkëpunoni me influencues ose marka të tjera në tregun e krijuesve të TikTok. Krijoni reklama në partneritet me menaxherin e reklamave TikTok.

Projektet Crowdfund, duke mbledhur donacione nga fansat. Këto janë disa nga mundësitë”, – thotë ai, duke përmendur edhe një të fundit, atë të ofrimit të abonimeve për fansat.

Cilët janë “fituesit” në TikTok?

TikTok mund të jetë një mjet për artistët për të tërhequr audiencën në muzikën e tyre, Popullariteti masiv i “Old Town Road” të Lil Nas X, i cili mund t’i atribuohet pjesërisht TikTok #YeeHawChallenge theksoi potencialin e TikTok si një platformë promovimi muzikor dhe mbi mënyrën se si artistët e muzikës mund të luajnë rol vendimtar në suksesin e memeve në aplikacion.

Duke qenë se videot e TikTok përbëhen nga klipe 15-60 sekondash, shpesh të vendosura në muzikë (deri në pikën ku quhet një aplikacion për sinkronizimin e buzëve), ai duhet të merret me të drejtën e autorit të muzikës dhe shpërndarjen e kompensimit për artistët, puna e të cilëve përdoret.

Ligjet për të drejtat e autorit zbatohen për klipet e përdorura në TikTok, por krijuesit nuk kompensohen gjithmonë, veçanërisht sepse është e vështirë të gjurmosh çdo shembull të një kënge që përdoret. Ndërsa TikTokers kanë mundësinë të lidhen me një këngë që shfaqet në videon e tyre, shumë këngë mbeten të paetiketuara, duke mos ofruar shumë ekspozim për artistët që i kanë krijuar ato.

Marrja e markave mund të përbëhet nga kombinime reklamash që shfaqen kur përdoruesit hapin aplikacionin, reklama banerash, sfida me hashtag dhe filtra të sponsorizuar për t’i përdorur krijuesit.

Nëpërmjet një sërë metodash reklamimi brenda aplikacionit, këto marrje të markave mund të tërheqin përdoruesit përsëri në faqen e internetit të një marke ose faqen e TikTok dhe t’i nxisin ata të marrin pjesë në një sfidë të sponsorizuar me hashtag.

Të dhëna specifike për Shqipërinë nuk ka, por platforma e të dhënave botërore mbi marketingun AdWeek raportoi se çmimet për reklamat e marrjes së markës mund të shkojnë nga 50,000 deri në 100,000 dollarë.

Shembuj të kësaj përfshijnë sfidën #BeABrawlStar, e cila u sponsorizua nga krijuesit e aplikacionit Brawl Stars (500+ milionë shikime), sfida #AnotherLikeMe e Taylor Swift për të promovuar këngën e saj më të fundit (150+ milionë shikime) dhe #FriendLikeMeSfida për t’u përhapur.

Publiciteti rreth ribërjes së Aladdin të Disney (248+ milionë shikime). Me pak fjalë, në rast se shihni se një këngë u bë virale nuk ka qenë krejt rastësisht. Pas saj, fshihen qindra mijë dollarë.

Reklamat mund të përbëhen nga video ose imazhe statike që shfaqen midis videove në furnizimet “Për ty” ose “Në ndjekje” të një përdoruesi. Më pas ata mund të lidhen me faqen e internetit të një produkti, ose në dyqanin e aplikacioneve të Apple për të shkarkuar menjëherë një aplikacion. ByteDance ende nuk e ka zbuluar çmimin për reklama të tilla.

Meqenëse çdokush mund të krijojë një llogari falas, kompanitë kanë mundësinë të krijojnë një faqe për markën e tyre për ta evidentuar atë në aplikacion. Nga atje, nëse blejnë reklama ose partneritete sfiduese me hashtag, ata mund të etiketojnë faqen e tyre, përveç lidhjes me faqen e tyre dhe faqet e produkteve.

Sistemi i verifikimit të përdoruesve të TikTok (dy shigjetat me shenjën blu) është aktualisht në beta. Një shenjë kontrolli mund të sqarojë se faqja e një marke është zyrtare dhe të ndihmojë në tërheqjen e trafikut drejt saj. Faqet e markave të verifikuara kanë gjithashtu opsionin për t’u lidhur me një sajt të jashtëm, një veçori që nuk është e disponueshme për përdoruesin mesatar të TikTok.

4.Blerjet në aplikacion: Monedha

Përdoruesit kanë mundësinë të blejnë monedha virtuale përmes veçorisë së portofolit të TikTok, të cilat më pas mund t’ua japin krijuesve të preferuar për të shfaqur mbështetje. 100 monedha mund të blihen brenda aplikacionit për 0,99 dollarë. Përdoruesit shpenzuan 5.5 milionë dollarë të raportuara globalisht për monedha gjatë 2020, viti i fundit i raportimit.

Monedhat mund të shkëmbehen me “dhurata” dhe “diamante” të cilat më pas mund t’u dhurohen krijuesve të përmbajtjeve.

Vlera monetare e këtyre dhuratave është e ndarë midis TikTokers dhe ByteDance. Një artikull i BBC-së raportoi se disa fëmijë dhe adoleshentë janë ndier nën presion për t’u dhënë dhurata krijuesve dhe se disa influencues premtuan të ndajnë numrat e tyre të telefonit, ose të japin trajtime të tjera të veçanta, në këmbim të dhuratave monetare.

5.Të ardhura për krijuesit

Ndërsa TikTok duket se ka kënde të shumta në të cilat ByteDance mund të fitojë para, rruga drejt fitimit për krijuesit është më pak e qartë. Programet e partneritetit YouTube dhe Twitch lejojnë disa krijues të njohur të arrijnë të ardhura fitimprurëse dhe shumë të tjerë të bëjnë mjaft për të mbështetur hobin e tyre.

Në mënyrë që të jetë një platformë tërheqëse për krijuesit dhe ndikuesit kryesorë, TikTok do të duhet të lehtësojë mënyrat që ata të fitojnë para nga videot e tyre në një mënyrë ose në një tjetër.

Aktualisht, TikTok nuk ka zbuluar informacion në lidhje me një program partneriteti ose metodë të pagesës së krijuesve të njohur. Por, postimet e etiketuara me #TikTokpartner tregojnë se TikTok mund të ketë një lloj programi partneriteti krijues në punë.

Influencuesit dhe krijuesit kryesorë të TikTok shpesh janë në gjendje të gjejnë burime të ardhurash përmes sponsorizimeve dhe partneriteteve të palëve të treta.

Këto mund të marrin formën e vendosjes së produktit ose shërbimit, videove me pagesë për faqen e një marke, apo dhe reklamave të tjera. Influencuesit e TikTok mund të përdorin gjithashtu praninë e tyre në aplikacion, për të drejtuar vëmendjen te mjetet e tjera të mediave sociale ose dyqanet apo shërbimet e tyre individuale, duke krijuar blerës potencialë nga ndjekësit e tyre.

Kokaina dixhitale për të rinjtë

Sipas studimeve të fundit, TikTok është kokaina dixhitale për fëmijët. Ekspertët e shëndetit mendor, si dhe të sjelljes sociale, kudo në botë, kanë filluar të diskutojnë për efektet e varësisë nga kjo platformë.

Marsi Simo, sociologe, thotë se është një platformë që nxit njerëzit të jenë dikush që nuk janë.

“TikTok po bëhet shpejt platforma më shkatërruese e mediave sociale që ka ekzistuar ndonjëherë, sipas studimeve neurologjike dhe socio-psikologjike. Ndërfaqja është krijuar në mënyrë eksplicite për të rrëmbyer dhe për të shkurtuar hapësirën e vëmendjes dhe dopaminën.

Çfarë do të thotë kjo? Videot e shkurtra po zbehin gradualisht aftësinë për përqendrim në kohë më të gjatë dhe shpesh të lexosh pak faqe libri apo të shohësh një film/dokumentar: bëhet e mërzitshme!

Ndërsa Dopamina është një neurotransmetues që ndihmon në kontrollin e qendrave të shpërblimit dhe kënaqësisë së trurit. Është si një çelës që i thotë trurit tuaj “hej kjo qenka mirë, bëje përsëri”. Ajo që e bën këtë më keq është se 32.5% e përdoruesve të TikTok janë midis moshës 10 dhe 19 vjeç dhe 29.5% e tyre janë midis moshës 20 dhe 29 vjeç.”- përfundon ajo.

*This article was published by Monitor.al and reposted by Tiranapost.al