A complex legacy, which sparks debate even after half a century
Henry A. Kissinger, who died Wednesday at the age of 100, was one of the most important statesmen in US history. Although his greatest triumphs took place half a century ago, his legacy is complex, contested, and contains profoundly informative lessons for the complex challenges of foreign policy today.
In less than four years during the early 1970s, Kissinger brokered the opening of relations between the United States and China, the withdrawal of American troops from Vietnam, major arms control agreements with the Soviet Union, and the Israeli-Arab accords that made the United States United the dominant power in the Middle East.
While strengthening and defending this policy of "appeasement"—the easing of tensions with the Soviet Union—Kissinger also pursued what he regarded as a zero-sum race for global influence with the Soviets, leading to what he once privately described as end of life, as his proudest achievement: negotiating accords between Israel and Egypt and Israel and Syria after the 1973 war.
Instead of relying on multilateral forums, the then secretary of state invented "back-and-forth diplomacy" and personally brokered deals, which had the benefit of excluding Moscow. After that, a once formidable Soviet presence in the Middle East faded, and the United States became the region's arbiter power—which has continued into the 21st century.
Kissinger's triumphs, as well as his mistakes, came from embracing a realist school of foreign policy. Like the Austrian statesman Klemens von Metternich, who shaped the post-Napoleonic order in Europe and was the subject of his doctoral dissertation at Harvard, Kissinger believed that peace was best achieved by balancing the interests of the great powers. "We moved towards China to form a global balance," he wrote. "It was not to cooperate against the Soviet Union, but to give us a balancing position, to use it for constructive purposes - to give every communist power a stake, through better relations with us." Indeed, even as he orchestrated President Richard M. Nixon's historic visit to China in 1972, Kissinger was sealing a landmark agreement with Moscow limiting strategic nuclear weapons.
In 1978, a Washington Post editorial described what many of President Jimmy Carter's critics felt was lacking in Carter's foreign policy: “the sense of design, of architecture, of knowing what one was doing, that Henry Kissinger conveyed widely, even to his detractors."
Kishte shumë të tillë. Në ndjekjen e pamëshirshme të atyre që i perceptonte si interesa të SHBA-së, ai u akuzua për zbutjen me diktatorët dhe nxitjen e krimeve të luftës. Kissinger mundësoi dhe inkurajoi disa nga shkeljet më të rënda të Niksonit, duke përfshirë bombardimin e fshehtë të Kamboxhias. Ai gjithashtu mbështeti një përpjekje të SHBA për të rrëzuar presidentin e zgjedhur socialist të Kilit dhe mbështeti sulmin e përgjakshëm të Pakistanit në Bangladesh.
Edhe pse e kuptoi që përpara se t’i bashkohej administratës së Nixon-it në vitin 1969 se Shtetet e Bashkuara nuk mund ta fitonin luftën në Vietnam, Kissinger mbështeti vazhdimin e saj për vite me radhë, në emër të ruajtjes së “besueshmërisë” së SHBA-së përballë sovjetikëve. Marrëveshja e vitit 1972 që ai negocioi për tërheqjen e trupave amerikane ishte krijuar për të shpëtuar prestigjin amerikan duke ofruar një “interval të mirë” midis asaj shkëputjeje dhe kolapsit të pashmangshëm të Vietnamit të Jugut. Kur erdhi fundi në vitin 1975, Kissinger u ofrua që t’a kthente Çmimin Nobel për Paqen që i ishte dhënë.
Të vësh re gabimet e tij nuk do të thotë të minimizosh rëndësinë e Henry Kissingerit, por ta vërtetosh atë. Diplomacia e tij krijoi skenën për disa nga zhvillimet më të rëndësishme të fundit të shekullit të 20-të: shembja e Bashkimit Sovjetik; transformimi i Kinës në një fuqi globale, e nxitur nga ulja më e madhe e varfërisë në historinë njerëzore; ngatërresa e thellë e Shteteve të Bashkuara në Lindjen e Mesme. Në të vërtetë, kulmi i Kissingerit ishte një kohë kur sekretari i shtetit mund të bënte ujdi të mëdha, që duken të paarritshme për liderët amerikanë sot. Një kohë e tillë duket shumë e largët. Në vitet e tij të mëvonshme, Kissingeri komentoi për çështjet e jashtme, por kaloi shumë kohë duke u përballur me premtimin – dhe rreziqet – e inteligjencës artificiale.
Por edhe nëse mundësitë për diplomaci gjithëpërfshirëse duken më të pakta, trashëgimia e Kissingerit përmban mësime si kurrë më parë. Njëri është se politika e jashtme e SHBA-së e praktikuar duke injoruar vlerat demokratike mund të arrijë shumë – por edhe të humbasë shumë. Gjysmë shekulli më vonë, Shtetet e Bashkuara janë ende duke luftuar për të përcaktuar marrëdhëniet e tyre me regjimin kinez.
Praktikat ekonomike grabitqare të Pekinit dhe të dhënat e tmerrshme të të drejtave të njeriut mbeten të neveritshme për interesat dhe vlerat e SHBA. Megjithatë hapja e Kinës ishte një hap thelbësor në ndërtimin e prosperitetit modern; shkëputja radikale do të ndëshkonte ekonomitë në të dy anët e Paqësorit dhe do të komplikonte luftën globale të ndryshimit të klimës.
Today's leaders must make deals when morally and practically possible—but with caution and moral clarity. Security also comes from maintaining ties to those who share US values, in part by respecting and renewing the global institutions built by previous generations. In the long run, the nature of the regimes the United States engages matters a lot, not just to see how power politics balances out at the moment.
Originally published on bota.al