Shënime në Blog

Start from your home

Start from your home

Jonathan Safran Foer is an advocate of small steps. It is useless to talk about the world's problems, starting with the environmental ones, if we do not change our lifestyle. The American writer takes stock and gives some advice in this new year.

We would like to talk about the future.
I'm at home in Brooklyn, in my studio. The weather is predictably unpredictable: twenty degrees colder than yesterday. Radiators hiss as they try to keep up the heat. My newborn daughter is next to me. He rocks her bed to lull her back to sleep every time the dogs bark at the sound of the bell. It seems right to me to write about the future, at a time when the future is really dreaming next to me. Her name is Alba.

The historical moment is not easy, what is your state of mind?
The future fills me with hope and fear. How can I not feel both extremes? In addition to the usual "sources" of fear—climate change, disease, the rise of fascism (in America and abroad), growing inequality in all its forms—in the past year, anti-Semitism has once again become a part of American culture and my life. . It's scary and sad. It is not alarming to wonder whether America will still be a liberal democracy in the next decade or whether it will be a safe home for Jews. American values ​​have changed so much that I wonder if it is a good place to raise a child.

Thinking of leaving the United States?
I am rethinking moving to Italy with my family. I thought about it when I was dreading a second term for Donald Trump. Then as everyone knows except Trump, Biden won and seemingly some sort of normalcy returned. But my fear has not disappeared. For generations, none of my family members have died in the same place they were born. I thought I was going to break this trend, but I'm not so sure anymore.

Suggest three concrete actions to improve our lives.
First: stop using social networks. It is now abundantly clear that social networks were a failed experiment that have made us lonelier, more irritable, more depressed, poorer in the colors of life and almost completely incapable of having productive conversations. They destroy self-confidence, choices, culture. Second: stop eating beef. This is the most important step an individual can take to stop climate change. Third: seek peace. Serenity is the opposite of social media. It is the context of presence, attention, humility and ego release. I have found meditation to be of great help. A month ago, I gave up my phone in favor of something much more rudimentary (but still practical). It was the most radical change in my life in recent years. There is less and less space - physical or temporal - for contemplation. Therefore, we must insist on their creation.

Është e mjaftueshme për planetin të ndryshojmë stilin e jetesës?
Nuk mund ta shpëtojmë planetin vetëm duke ndryshuar stilin e jetesës. Ne kemi nevojë për ndryshime legjislative, ndryshime sistemike, lloj ndryshimesh që vetëm qeveritë dhe koorporatat mund të bëjnë. Por ne nuk mund ta shpëtojmë planetin pa ndryshuar stilin e jetesës. Ne nuk kemi asnjë shpresë, nuk do të ketë të ardhme njerëzore, nëse nuk ndryshojmë si individë, komunitete, vende dhe ekosisteme globale. Megjithatë, duhet thënë se vendimet dhe zgjedhjet tona nuk kanë qenë kurrë më parë kaq të monitoruara sa sot. Amazon, Google, Apple, Facebook i dinë ndryshimet e preferencave dhe të zakoneve tona. Individët nuk kanë qenë kurrë kaq të pafuqishëm apo të fuqishëm sa tani.

Pse politika entuziasmohet pak nga kriza mjedisore?
Problemi tani nuk është vetëdija se ndryshimet klimatike po ndodhin, gjë që e pranon 91% e amerikanëve. Problemi është përgjigja jonë emotive ndaj asaj që dimë, ose paaftësia për të besuar tërësisht të vërtetën se planeti po nxehet për shkak të aktivitetit njerëzor. Kjo gjë u përket si liberalëve edhe konservatorëve. Nëse do të besonim vërtet në shkencë, do të ishim të gatshëm të bënim sakrifica të vogla në të tashmen për të shmangur kataklizmat e ardhshme.

Çfarë mendimi keni mbi aktivistët që dëmtojnë pikturat për të tërhequr vëmendjen për çështjen ambientaliste?
Nuk jam ndonjë përkrahës i madh i shkatërrimit si formë angazhimi publik. Dhe pyes veten nëse arti është shënjestra më e mirë. Ama jemi në një moment krize. Jemi përtej pragut të të qenit të arsimuar, përtej pritjes që të mbizotërojë arsyeja, përtej besimit në çdo diskutim. Nëse fëmijët e mi do të gjendeshin në ndonjë muze në flakë, nuk do të hezitoja të ndizja zjarrin mbi piktura, edhe me koston e shkatërrimit të tyre. Nipërit tanë do të jetojnë në një planet nën flakë dhe gjithë synimi ynë është të marrim sa më shumë para. Veprat e artit janë bërë simboli ynë më i madh i pasurisë: kjo është arsyeja pse ata që janë shumë të pasur interesohen kaq shumë për pikturat.

A nuk mendoni se mund të zgjidhen mënyra të tjera kontestimi?
Sigurisht. Një bojkot ndaj industrisë së mishit do të ishte shumë më efektiv sesa shkatërrimi i pikturave. Do të kishte vlerë më të madhe simbolike dhe në të njëjtën kohë do të kishte një ndikim të menjëhershëm dhe të konsiderueshëm në botën reale. Pra, në vend që të hidhet ketchup mbi piktura, ndoshta është më mirë të mos e vendosim atë mbi hamburgers?

Në romanin “Gjithçka është e ndriçuar” tregoni për origjinën ukrainase të familjes suaj. Si po përjetoni luftën?
Gjyshja ime i konsideronte ukrainasit bashkëpunëtorë të nazistëve. Kur pas luftës u kthye në fshatin e saj ukrainas, u ndalua nga një i njohur, i cili i tregoi se duhej të largohej. Ukrainasit po mbaronin punën që kishin nisur gjermanët. Jam rritur duke dëgjuar këtë histori, duke kultivuar diçka mes frikës dhe urrejtjes për Ukrainën. Në moshën 30 vjeçare mësova se gjyshi im u vetëvra pas emigroi në Shtetet e Bashkuara. Duke tërhequr këtë fill, u zbëthye një histori tronditëse: ajo e një gruaje dhe e një fëmije të vrarë nga nazistët, por edhe e një familjeje fshatarësh ukrainas që i fshehu dhe u shpëtoi jetën. Nuk e kam takuar kurrë gjyshin tim, por kur u përballa me tragjedinë e tij, kuptova se Ukraina është një vend të cilit i detyrohem për jetën. Konflikti aktual ka nxjerrë në pah ndjenjën time të thellë të borxhliut. Paaftësia ime për të bërë diçka konkrete më bën të ndihem i turpëruar.

Can literature be ethical?
The most effective narratives, the ones that "smite the frozen sea within us like an ax," to quote Kafka, are those that have no other purpose than honesty.

*Jonathan Safran Foer is an American writer, author of four novels and three books of essays. Engaged in environmental issues, he is also a professor of creative writing at New York University. The interview was translated into Albanian by Erjon Uka.