Shënime në Blog

I'm afraid to admit that I don't want to work

Puna është ushtrimi i profesionit me një kohë të caktuar, ndërsa mundimi dikton ritmin e vetë. Nëse jemi me fat, puna shpërblehet me para, ndërsa shpërblimi i mundimit është shndërrimi. “Të shkruash një poezi”, thotë Hyde, “të rrisësh një fëmijë, të zhvillosh një formulë matematike, të shërohesh nga një nevrozë, të bësh një shpikje: këto janë mundime”. Kjo listë shpjegon problemin tim.
I'm afraid to admit that I don't want to work

By Eula Biss/

Work I

I went out with a colleague for a drink and after the second cocktail she told me that my comments had been deleted from the course report. I told him I hoped they were crossed out in thick lines, as is done in FBI documents. No, he answered me, it didn't happen like that. My comments were simply deleted. The moment I learned that the program was structured in such a way as to ignore the concerns of teachers, especially women, I felt a void. Such a void remained even where I had exposed in detail the small abuses that that structure allowed: the daily subjugation, the exploitation and sometimes even the compulsions to do things that were not foreseen. I had to delete them, my colleague explained to me, because my worries could be the prey of a judgment. Apparently, if they weren't hidden, one way or another,

I have always liked work. At least in the beginning. To push a broom on the concrete floor on the farm, to use the crate at the vegetable stand, to collect boxes of cabbage behind a greenhouse. Reading "Bartleby" out loud to confused kids at a summer camp or posing naked in front of a class of art students. It was a good job and not just because they paid me $10 an hour. At the time I was in college and I liked to sit still and think. Moreover, I myself loved to draw nudes. I knew that drawing inspired by a body was quite a service, so I liked to do work that I perceived as a service.

Sometimes another model worked with me, a man who was almost ninety years old. During the summers, he and his wife would travel to different countries in their motorhome and visit museums, where he would study the great masters. Not to learn to paint or sculpt, but to learn to pose. It was the carpenter's hammer, he told me, or the nail. He had a Polaroid collection of the poses he had learned. Here looked an ancient David , a withered Augustus , a hoary Thinker .

I saw an ad offering $20 an hour to be an artist's model, so I went to a riverside warehouse where I took a freight elevator to the top floor. The man who greeted me in the elevator was a photographer who sold his work to magazines. He told me that he liked to photograph naked women in cemeteries, on graves. At that moment I wanted to leave, but in the meantime I had taken off my clothes. He asked me if I could lie on the ground and open my legs. How did it not occur to me that this would happen? I was naively surprised to discover that my body had ended up in a reportage of necrophiliac pornography. I already know that's how the job works: sometimes the contract is resold while you're at work , naked.

Work II

E kam të vështirë ta pranoj edhe me veten time se nuk dua të punoj. Por pas një gote vere ia them Vojislavit, i cili më rreh shpatullat: është e pritshme që dua të heq dorë nga puna ime. Edhe ai do të donte ta linte të vetën.

“Kam ende shumë punë për të bërë,” i them, “edhe pa punën time. Do të merresha më të shkruarin, me punë kërkimore, me punë që lidhen me shtëpinë dhe kopshtin, si edhe me punën e përkujdesjes ndaj një fëmije. Puna më pengon në punën time, prandaj dua të punoj më pak që të kem më shumë kohë për të punuar.”

Këtu ndjej se kam nevojë për një fjalë tjetër.

Puna, shkruan Lewis Hyde është e ndryshme nga mundimi. Puna është ushtrimi i profesionit me një kohë të caktuar, ndërsa mundimi dikton ritmin e vetë. Nëse jemi me fat, puna shpërblehet me para, ndërsa shpërblimi i mundimit është shndërrimi. “Të shkruash një poezi”, thotë Hyde, “të rrisësh një fëmijë, të zhvillosh një formulë matematike, të shërohesh nga një nevrozë, të bësh një shpikje: këto janë mundime”. Kjo listë shpjegon problemin tim. Dua t’ia dedikoj jetën mundimit, jo punës.

Ose edhe e kundërta. Kuptimi i mundimit dhe i punës përmbyset në “Work: The last 1.000 years” nga Andrea Komlosy. Të dyja fjalët vijnë nga latinishtja, shkruan autorja, që i ka dhënë çdo gjuhe indoeuropiane dy terma për të përcaktuar punën. Në latinisht “labor” nënkuptonte lodhje të rëndë dhe folja “laborare” vinte nga sklleverit që mbanin ngarkesa. “Opus”, që u bë në anglisht “work” ishte kreativitet dhe produktivitet. Ishte një aktivitet përmbushës, një burim kënaqësie që jepte një kuptim vetërealizimi.

Tanimë në shumë gjuhë ka goxha ngatërresë kuptueshmërie mes termave që tregojnë një lodhje të rëndë dhe një aktivitet të kënaqshëm. Në anglishten e përditshme, një “laborer” është një punëtor dhe “labor” është puna, përveçse kur flitet për lindjen e një fëmije (sepse në atë rast është një mundim). Në gjermanishten bashkëkohore, “werk” nuk është më një eufemizëm për seksin, por “werk” mund të nënkuptojë dhimbjen dhe për një grua që po kalon mestruacionet mund të thuhet: “Sie hat ihre Werke”: ajo ka “punët” e saj. Komlosy vëren se gama e termave që nënkuptonin punën ishte më e gjerë përpara se të bëhej sinonim i punësimit me pagesë në shekullin e nëntëmbëdhjetë.

"Pjesa më e madhe e asaj që në të kaluarën supozohej se ishte puna, është përjashtuar nga kategoria sepse fokusohet gjithnjë e më shumë në punësimin me pagesë."

Po t’i referohemi kuptimit që jep Hyde, shumë detyra kërkojnë si mundim, ashtu edhe punë. Lodhja në mësimdhënie, që unë e adhuroj për aftësinë e saj transformuese, shoqërohet nga një punë e përditshme zyre, që është më e lodhshme se puna e mësimdhënies. Burokracitë arrijnë ta kthejnë lodhjen në punë dhe siç e kam vërejtur në takimin me prindër kur mësuesja e kopshtit të J-së përmendi kompanitë që kanë ofruar materialet e kursit, një mësues mund të privohet nga lodhja dhe të mbetet në punë.

I think this is what Marx meant when he talked about the alienation of the workers. That sentence didn't mean much to me when I read "Capital" twenty years ago, but now it makes a lot of sense.

*Eula Biss is an American writer and researcher, author of four books and winner of several awards such as "Carl Sandburg Literary Award", "Pushcart Prize" or "National Book Critics Circle Award". The above part is excerpted from the book "Being and having at the end of capitalism", in which he reflects on the experience of capitalism, how it has transformed people's daily lives and how the capitalist value system permeates and completely affects it. all the relationships we have with other human beings and with objects. Translated by Erjon Uka.