Stop for a moment
Çdo individ është në gjendje të prodhojë një lloj revolucioni të ftohtë në vetvete, duke dalë për një moment jashtë rrjedhës së informacion-publicitetit. Të fikësh radion, të heqësh spinën e televizorit, të mos blesh gjë, të reshtësh së dëshiruari blerjet. Mjaft të mos marrësh më pjesë, të ndalosh së mësuari. Të ndalosh përkohësisht çdo aktivitet mendor. Mjafton, në kuptimin e parë të fjalës, të qëndrosh pa lëvizur për disa sekonda.
2022-10-10 17:46:07
Erjon Uka
By Michel Houellebecq / In May 1968 I was ten years old. I played with marbles, read Pif le Chien. It was a beautiful life. I have only one memory from the "events of '68", although very vivid. My cousin Jean-Pierre was in his first year of high school at Le Raincy at the time. Then the gymnasium gave me the idea (later, my experience confirmed my first intuition, with the unfortunate addition of a painful sexual dimension) of a big, scary place where kids older than me studied subjects difficult for them. secure a professional future.
I don't know why, but one Friday afternoon I was with my aunt waiting for my cousin to get out of school. On that very day, a strike, an indefinite strike, had been declared at the gymnasium of Le Raincy. The courtyard, which I expected to be flooded with hundreds of students, was deserted.
Some teachers wandered aimlessly between one goal and another in the field dedicated to handball . I remember walking for many minutes in that yard while my aunt was trying to gather some scraps of information. It was a courtyard where total peace reigned, absolute silence. A wonderful moment.
***
December 1986. I was at Avignone station and it was a beautiful day. In consequence of some sentimental complications, which it would be tedious to recount here, I had to—or so I thought—take the express train to Paris. But I had overlooked the fact that the entire rail network was engulfed in a series of strikes. Thus in one fell swoop, the operational sequence of sexual-adventure-state-of-desperation exchange reached its tipping point. For two hours I sat on a bench in front of the deserted railway yard. Several trains stood still on dead tracks. So much so that you would think they had been there for years, that they had never moved on the tracks. Simply because they stood there, motionless. While under their breath the travelers exchanged information in an atmosphere of resignation, uncertainty. Are you saying that war was coming, or the end of the western world?
***
Some more direct witnesses of the "events of '68" later told me that it was a wonderful period, in which people talked freely in the streets, where everything was possible. These are things I am ready to share. Others let me modestly understand that trains did not run and that gas was hard to come by. Things I accept without any difficulty. In fact, they are all testimonies in which, in my opinion, a common feature stands out: as if by magic, for a few days, a gigantic machine had stopped working.
A sense of dimness, uncertainty had spread in the country, a mist was born, a state of calm spread. Then, of course, the social machine started working again, at an even faster, even more relentless pace (May 1968 only served to break some of the moral rules that prevented the insatiable functioning of society). This is not to say that there really wasn't a moment of pause, of delay; a moment of metaphysical uncertainty.
Siç është po aq e qartë, për të njëjtat arsye, se me të kaluar vala e parë e kryengritjes, reagimi i qytetarit të thjeshtë ndaj bllokimit të rrjeteve të qarkullimit dhe të informacionit ishte aq negativ sa më s’bëhet. Në fund të fundit, fenomeni është i dukshëm sa herë që prishet një sistem kontrolli kompjuterik (gjë që ndodh mjaft shpesh): pasi pranohet shqetësimi, veçanërisht kur operatorët vendosin të përdorin telefonin, diçka si një gëzim i fshehtë shfaqet tek përdoruesit: sikur fati u dha atyre mundësinë për një hakmarrje ironike ndaj teknologjisë.
Ngjashmërisht, për të kuptuar se çfarë mendon me sinqeritet qytetari i zakonshëm për modulet arkitektonike brenda të cilave është i detyruar të jetojë, mjaft të vëzhgosh reagimet e tij kur merret vendimi për t’u hedhur në erë një nga ato blloqet e banimit të ndërtuara në periferi në vitet gjashtëdhjetë: është një moment gëzimi i dëlirë dhe shumë i dhunshëm, i ngjashëm me emocionin e një çlirimi të papritur. Shpirti që banon në ato vende ka një frymë të keqe, çnjerëzore, armiqësore. Është ai i një ingranazhi rraskapitës, mizor, vazhdimisht në përshpejtim; kushdo që e ndjen brenda vetes, dëshiron shkatërrimin e tij.
***
Letërsia i përshtatet gjithçkaje, mësohet me gjithçka, rrëmon nëpër mbeturina, lëpin plagët e vuajtjes. Kështu, brenda hipermarketeve dhe pallateve institucionale mund të lindte një poezi paradoksale, një poezi ankthi dhe shtypjeje.
Nuk është një poezi e gëzuar – as nuk mund të jetë e tillë. Poezia moderne nuk ka ambicien të ndërtoje një “shtëpi hipotetike të Qenies”, ashtu siç arkitektura moderne nuk ka synim të ndërtojë vende të jetueshme, për më tepër që është detyrë komplet e ndryshme nga ajo e shumëfishimit të infrastrukturave të trafikut dhe të trajtimit të informacionit. Si një produkt i paqëndrueshmërisë, informacioni i kundërvihet kuptimit si plazmë kristalore; një shoqëri që ka arritur kulmin e mbinxehjes nuk duhet me doemos të shpërthejë, por as nuk është në gjendje të prodhojë kuptim, sepse e gjithë energjia e saj monopolizohet nga përshkrimi informues për ndryshimet e saj të paparashikueshme.
Megjithatë, çdo individ është në gjendje të prodhojë një lloj revolucioni të ftohtë në vetvete, duke dalë për një moment jashtë rrjedhës së informacion-publicitetit. Është një gjë fare e thjeshtë për t’u bërë. Asnjëherë më parë, në raport me botën, s’ka qenë kaq e lehtë sa sot: mjafton të bësh një hap pas. Një hap që në thelb është i panevojshëm. Mjaft të gjesh një kohë ndalese. Të fikësh radion, të heqësh spinën e televizorit, të mos blesh gjë, të reshtësh së dëshiruari blerjet. Mjaft të mos marrësh më pjesë, të ndalosh së mësuari. Të ndalosh përkohësisht çdo aktivitet mendor. Mjafton, në kuptimin e parë të fjalës, të qëndrosh pa lëvizur për disa sekonda.
* Excerpts from the new book of essays, "Interventions". Michel Houellebecq is among the most widely read French writers in the world, and at the same time the most controversial mainly for his beliefs that are considered Islamophobic, racist and misogynistic. Translated into Albanian by Erjon Uka.
