By Jan-Werner Müller / Although opinion pollsters, and even many politicians, constantly tell us that we live in the "age of populism", the idea of applying the word populism to phenomena of any kind, for which we actually have much better concepts, has been consolidated. exactly like nationalism, racism or protectionism.
This has made populism seem all-encompassing, while as our ability to discern change diminishes, it has become more difficult to understand the real dynamics of the politics of the times in which we live. So what are these dynamics?
A common way to understand them is to observe a "wave" of populism, which is either advancing or receding. A high point for these kinds of comments was the spring of 2020, when many observers hypothesized that the pandemic would "kill" populism. Such an idea was based on wrong assumptions.
The very definition of a wave (whether advancing or retreating) is a mistake. This visualization turned out to be deeply problematic for two reasons: First, it is empirically misleading. Arguing that there is a "wave" implies, by definition, that it is a quasi-natural, unstoppable process (after all, who can stop a wave?). This makes us overestimate the power of populism, blinding us to the decisions of those specific actors who bring populist politicians to power.
All this leads us to the second serious consequence of the wave metaphor: the injection into the center-right and among conservatives of what can be defined as political defeatism. If populism is an unstoppable tide, what can be done to stop it? Nothing. But, in their minds, they may still be able to adapt. From here, comes the abandonment of what in some countries has represented for many years a "sanitary cordon". In some cases, we are becoming part of de facto collaboration with far-right populists: the 2022 Swedish election is a particularly striking example.
However, the image of the wave resisted, and with it the belief that the pandemic would cause it to retreat. The expectation was largely based on the idea that populism would be characterized by simplistic positions at the political level and that a challenge as complex as the health emergency related to Covid-19 would highlight the fundamentals of populist incompetence.
Pati qartësisht disa dështime spektakolare, ku në vend të parë janë Trump dhe Bolsonaro. Por populistë të tjerë e kanë marrë seriozisht këtë sfidë. Në kundërshtim me atë që pretendohet ndonjëherë - domethënë se këta aktorë tentojnë të krijojnë dhe zgjasin artificialisht krizat që ata vetë i inskenojnë - shumë populistë në qeveri donin që pandemia të përfundonte vërtet sa më shpejt të ishte e mundur (rasti i populistëve opozitarë është pak më shumë i komplikuar). Pra, pse Trump dhe Bolsonaro ishin një rast i jashtëzakonshëm?
Një prej arsyeve është se sistemet presidenciale i kanë lejuar ata të përfshihen në diçka që sado paradoksale, shpesh duket të jetë një atribut i populistëve. Ajo që dua të them është se populistët, siç dëgjojmë shpesh, janë "kundër elitave". Por, pasi vijnë në pushtet, ata janë vetë "elita".
Për të vazhduar të veprojnë dhe, në veçanti, të flasin si populistë, ata do të duhej të qeverisnin disi kundër vetvetes; prandaj pritet që, nëse nuk janë krejtësisht irracionalë, populistët në pushtet bëhen të moderuar dhe efektivisht pushojnë së qeni populistë.
Kjo kontradiktë e dukshme - qeverisja kundër vetvetes - mund të bëhet realitet, qoftë edhe në një farë mënyre të qëndrueshme, nëse nga pozita e presidentit përballemi me një sërë aktorësh me prejardhje të ndryshme politike, por edhe të pajisur me fuqi vendimmarrëse. Kini parasysh këtu një legjislaturë të kontrolluar nga një parti tjetër nga ajo e presidentit.
Ky arsyetim ndërlikohet në sistemet federale, ku guvernatorët me ndikim mund të vijnë nga partia opozitare. Kjo është pak a shumë ajo që ndodhi me Trump dhe Bolsonaron: u paraqitën si alternativa liberiste në kontrast me ata që e morën seriozisht pandeminë; dhe sigurisht, e shitën veten si kampionët e asaj që populistët shpesh i quajnë "njerëz të vërtetë".
Në fund që të dy e paguan çmimin në votime dhe nuk u rizgjodhën. Ja pra që narrativa sipas së cilës "populizmi gjithmonë do të dështojë vetë" u përforcua edhe një herë. Por është thelbësore të mbajmë mend se Trump dhe Bolsonaro ishin raste anormale dhe jo më emblematikët e një logjike të përgjithshme populiste.
*Jan-Werner Müller is a German political philosopher and historian of political ideas, engaged at Princeton University. He is the author of 10 books, including "What is populism?". The article was translated into Albanian by Erjon Uka.
