It is no secret that the Albanian family structure belongs to the traditional patriarchal model - the head of the family leads who, although not always stated directly, is expected to support the family with income, inherit the family name and family assets.
Of course, although not positively, this over the centuries has led to a significantly higher preference for boys. Families increased the number of children without considering any family planning in order to increase the number of boys.
This model was not created by the Albanians, nor by our ancestors, nor by the surrounding peoples. This model has dominated all cultures on the globe for centuries until the 20th century, when developed countries underwent a "tectonic shift". Women were working more and more, gained economic and legal rights, and began to break down many of the gender roles for both parties.
In the middle of the 20th century, Albania also seems to have participated in this change, and the participation did not come from development, but from necessity. As we recall in the film "Kapedani" produced by Kinostudio e Re in 1972, due to extreme communism with an extremely isolated economy, Albanian women left their homes, took up the pickaxes, and took leadership roles.
Edhe pse rolet gjinore në shtëpi ishin ende të tyret. Jeta e tyre tani ishte me punë të dyfishtë dhe kjo prurje e re në strukturën familjare nuk e uli aspak preferencën për djalë.
Me rrëzimin e regjimit komunist dhe hyrjen e kapitalizmit, në Shqipëri pati prurje të gjithçkaje nga të gjitha anët.
Teknologji të reja, ide të reja, industri të reja.
Popullsia nga rurale filloi të bëhej më urbane. Në gjithë vendin u përmirësua mjekësia dhe, ndër përmirësimet, ishin edhe mjete dhe infrastruktura spitalore që sigurojnë aborte të sigurta, që ulnin dukshëm rrezikun e jetës së gruas shtatzënë.
Dhe kështu shoqëria jonë fillojë të përkthente në veprim preferencën tradicionale për djalë, duke praktikuar në të gjithë vendin abortin selektiv me bazë gjinore.
Ndërkohë, vitet kalonin dhe zhvillimi nuk ka pasur të ndalur. Përsa i përket arsimimit, gratë në Shqipëri kanë bërë përparime të jashtëzakonshme. Në 13 vitet e fundit, përafërsisht 64% e të diplomuarve nga universiteti janë vajza dhe 36% janë djem.
Kjo u përkthye në përmirësimin e mundësive të punësimit për gratë, në mënyrë progresive. Vlen të theksohet se ligji i trashëgimisë në Shqipëri parashikon të drejta të barabarta trashëgimore për burrat dhe gratë. Kjo do të thotë se si burrat, ashtu edhe gratë kanë të drejtë të trashëgojnë prona dhe asete nga të afërmit e tyre dhe mund të bëjnë testament për t'ia lënë trashëgim pasuritë e tyre kujtdo që ato zgjedhin.
Ndërkohë edhe pjesëmarrja e grave në qeverisje është përmirësuar.
Shkalla e pjesëmarrjes së grave në parlament është afro 35% dhe numri i bizneseve me administratore gra varion nga 34% deri në 40% sipas sektorit.
Aspekti politik dhe ligjor mbase është rregulluar nëpërmjet qeverisjes dhe kuotave gjinore, por regjistrimi i lartë i grave në universitete, rritja e grave në role drejtuese dhe në hapjen e bizneseve, është një gjë që ka ardhur organikisht nga shoqëria jonë.
Përveç traditave mbajtur gjallë nga presioni familjar që nuk po gjejnë vend në shekullin e XXI, nuk ka më asnjë arsye racionale, ligjore apo ekonomike të vazhdojë të praktikohet aborti selektiv me bazë gjinore, duke preferuar dukshëm djemtë.
This is a harmful practice of gender-based violence that we must leave behind once and for all as part of the history of a developing country and for the good of the individual, family and society.
#NextTimeGirl! #unfpa
